Haber Zafer ÖZPOLAT/gazetehamburg
Almanya – Almanya'da her geçen gün daha fazla kişi, inkasso (tahsilat) şirketlerinden gelen mektuplar nedeniyle tedirginlik yaşıyor. Sert üslup, kısa ödeme süreleri ve hukuki tehditler içeren bu yazıların temel amacı ise çoğu zaman açık: Korku yaratarak hızlı ödeme sağlamak. Ancak uzmanlara göre inkasso şirketlerinin talep ettiği her ödeme yasal değil; bazı talepler sınırı aşıyor, bazıları ise açıkça hukuka aykırı.
Tüketici danışmanları, inkasso yazılarında yer alması gereken bilgilerin eksik olmasının önemli bir alarm sinyali olduğunu vurguluyor. Bir talebin ciddiye alınabilmesi için yazıda mutlaka şu bilgilerin açıkça yer alması gerekiyor:
Alacaklı firmanın adı ve adresi
Borcun hangi sözleşmeye dayandığı
Borcun nasıl oluştuğu
Talep edilen ek masrafların ayrıntılı dökümü
Bu bilgilerin bulunmadığı durumlarda, ödeme yapılmadan önce talebin sorgulanması gerektiği belirtiliyor.
Sık karşılaşılan bir diğer sorun ise aşırı inkasso masrafları. Yasal düzenlemelere göre inkasso ücretleri, avukatlık ücretinin 0,5 ila 1,3 katını aşamaz. Bu sınırların üzerindeki talepler hukuken geçersiz kabul ediliyor. Buna rağmen bazı şirketlerin yüzlerce avroluk ek masraf talep ettiği görülüyor.
Almanya'da faaliyet gösteren her inkasso şirketinin yetkili bir denetim makamına kayıtlı olması zorunlu. Kayıt bilgisi bulunmayan firmalardan gelen taleplerin büyük bölümünün ciddiyetsiz ya da geçersiz olduğu ifade ediliyor. Vatandaşlar, şüpheli durumlarda şirketin kayıtlı olup olmadığını kontrol etme hakkına sahip.
Uzmanlar, inkasso mektubu alan kişilerin panik yapmadan önce şu soruların yanıtını aramasını öneriyor:
Gerçekten bir sözleşme yapıldı mı?
Bu sözleşme bilinen ve güvenilir bir firmayla mı?
Karşılığında gerçekten bir hizmet alındı mı?
Özellikle internet üzerinden yapılan abonelikler veya telefonla yapıldığı iddia edilen sözleşmeler sıkça sorun yaratıyor. Bazı vakaların dolandırıcılığa kadar uzandığına dikkat çekiliyor.
Bir kişinin farkında olmadan bir sözleşme yapmış olması, o sözleşmenin mutlaka geçerli olduğu anlamına gelmiyor. Açıkça belirtilmeyen ücretli abonelikler, yanıltıcı bilgiler ya da şaşırtıcı maddeler hukuken geçersiz sayılabiliyor. Bu tür durumlarda hukuki danışmanlık alınması öneriliyor.
Vatandaşlar, inkasso şirketlerinden yazılı olarak şu bilgileri talep etme hakkına sahip:
Borcun tam nedeni
Sözleşmenin yapıldığı tarih
Toplam borcun ayrıntılı hesaplaması
Bu bilgiler sunulmadan ödeme talep edilmesi hukuken kabul edilemez.
Inkasso ücretleri yalnızca borçlunun yasal olarak temerrüde düşmesi halinde istenebilir. Borç daha önce ödenmişse ya da baştan haksızsa, ek inkasso masrafı çıkarılamaz.
Almanya'da borçlar genellikle üç yıl içinde zamanaşımına uğruyor. Bu sürenin dolması halinde ödeme zorunluluğu bulunmuyor. Ancak uzmanlar, taleplerin tamamen görmezden gelinmemesi, zamanaşımı itirazının mutlaka yazılı olarak bildirilmesi gerektiğini hatırlatıyor.