Almanya'da yenidoğanlar devlet güvencesiyle ebelere emanet

Asuman Aydın Oruçoğlu/ Cumhuriyet 

Türkiye’de sağlık sektöründe yenidoğan çetesi skandalı patlak vermişken, Almanya’da yenidoğan ebeleri, ücretsiz olarak yeni çocuk sahibi olan ebeveynleri evlerinde ziyaret ederek hem bebeklerin sağlık durumunu yakından izliyor hem de ebeveynlere bebek bakımı konusunda danışmanlık ve eğitim veriyor.

Almanya'da yaklaşık yüz yıldır süren uygulamaya 2022 yılında 1 milyar 403 milyon Euro "Annelik Faydaları" başlığı altında yeni doğan  bebekler ve ailelerine ebe desteği için harcandı.

Doğum sonrası ilk 3 ay boyunca bebekler acil durumlar dışında sadece "Hebamme" denilen ebelere emanet. Devlet sigortası kapsamında verilen bu hizmet, yeni doğum yapmış anneler için hem eğitici hem de psikolojik destek fonksiyonuna sahip.

EV ZİYARETLERİNDE ÜCRETSİZ UYGULAMALI BEBEK BAKIMI EĞİTİMİ

Almanya'da yenidoğan konusunda uzman ebeler, ev ziyaretleri yaparak ve süre sınırlaması yapmadan bebeğin gelişimini izliyor. Anne babanın tüm sorularını yanıtlıyor. Bebeğin nasıl emzirileceğinden nasıl banyo yaptırılacağına kadar her şeyi uygulamalı olarak gösteriyorlar. Bebeğin ilk banyosu da ebeler tarafından yaptırılıyor. Ebe, kaka, kilo, göbek kontrolü yapıyor ebeveyn çocuk ilişkisini teşvik ediyor, annenin beslenmesi ve sağlığı için önerilerde bulunuyor.

Andrea Witt, Hamburg'da yenidoğan bebeklere ve ailelerine profesyonel destek veren bir ebe. Memnuniyetle kabul ettiği röportaj isteğimizi 1 haftalık Deniz bebeğin evine yaptığı ziyaret sırasında gerçekleştirdik. 

Andrea ebe olmak için nasıl bir eğitim aldınız?

- Daha öncesinde ebe olmak için bir mesleki eğitim yeterli idi. Ancak bugün bu uzmanlık alanı üniversite eğitimi gerektiriyor. Bu eğitim 3,5 yıl sürüyor. Eğitim sürecine pratik bir eğitim de eşlik ediyor. Hastanede uzun süre ebe olarak çalışman  gerekiyor. Daha sonra yalnızca ebelerin çalıştığı doktorların olmadığı doğum kliniklerinde çalışman gerekiyor. Serbest kendi hesabına (freelance) çalışan ebelerin yanında, sahada staj yapman gerekiyor. Böylece eğitim tamamlanıyor. Bitirdikten sonra da yılda en az 20 saat eğitim programına katılmak gerekiyor. Yani yaşam boyu eğitim.

Bir ebe olarak başka hangi iş kollarında çalışabilirsiniz?

- Bir hastanede çalışabilirim, serbest, kendi hesabıma çalışabilirim bir doktorun muayenehanesinde ebe olarak çalışabilirim. Doğuma hazırlık eğitimleri verebilirim, bebek masajı programları yürütebilirim

Ev ziyaretleriniz aileye ne sağlıyor?

- Bir kadın hamile kalınca vücudunda ve ruhsal olarak büyük bir değişim yaşıyor. Doğum sonu dönem, aileye yeni bir üyenin katılmasıyla önceki düzenin bozulduğu ve yeni bir düzenin kurulduğu dönem oluyor. Hormonel değişimlerin yanı sıra annenin vücudu da değişiyor. Bu değişimler normal mi, yoksa değil mi kaygısı yaşıyor. Hele ilk bebekse seksüalite dahil her şey farklılaşıyor. Eşiyle ilişkisi de farklılaşıyor. Bu kaygı veren durumu aşmasında da yardımcı oluyoruz. Ben muayene ediyorum ters giden bir şey varsa doktora yönlendiriyorum. Tanı koymuyorum.

Bu durum hastane ve doktor yükünü de azaltıyor sanırım…

- Doktorlar bu sistemden çok memnum. Çok yoğunlar, randevu taleplerine yanıt veremiyorlar. Onlar da bu sistemi destekliyor. Almanya’da 100 yıldır süren bir uygulama bu. Ayrıca hastanedeki doğum sırasında da ebenin bulunması zorunlu ama doktorun değil. Ancak bir şey yanlış giderse  ebe doktoru çağırabilir. Ama normal herşeyin olağan gittiği durumda ebe tek sorumludur.

Zorlandığnız oluyor mu, oluyorsa hangi durumlarda?

- Bana hiç bir şey zor gelmiyor. Ancak istemeden hamile kalmış annnelerde bebeği sevmek, ona bağlanmak zor gelebiliyor. Zor da olsa bu da zamanla aşılabiliyor. Bazen bebek sağlıksız, anne sağlıksız olabiliyor. Üzgün oluyorlar. Bu gibi durumlar çok zor. Nadir, ancak eve gittiğimde düşünmemek mümkün olmuyor. Sosyal izolasyon, çocuk bakımına ilişkin yaşanan stresler, stresli yaşam olayları, annelik hüznü, düşük benlik saygısı, bebeğin huzursuzluğu, annenin evlilikten memnuniyetsizliği, örseleyici yaşam, gebeliğin istenmeme durumu, annelik hüznü, özürlü ve düşük doğum ağırlıklı bebeğe sahip olma (erken doğum), doğum sonrası bebeğin kaybedilmesi gibi durumlarda gerektiğinde doktor desteği de alarak ebeler yenidoğan bebek ebeveynlerinin vazgeçilmezleri oluyor.

EBELERİN SORUMLULUKLARI

• Çocuğun doğumuyla ilgili bütün hayat şartlarına yönelik danışmanlık
• Ebeveyn-çocuk ilişkisinin teşvik edilmesi
• Çocuk gelişiminin izlenmesi
• Yaşa uygun beslenme, bakım ve teşvik konularında danışmanlık ve rehberlik
• Doktor ve resmi daire ziyaretlerine refakat, anne ve çocuğa yönelik tedbir amaçlı ve önleyici etkinliklere katılımın desteklenmesi
• Ailenin mevcut grup çalışmalarına entegre edilmesi
• Kabiliyet geliştirme yöntemiyle anne ve çocuğun zor hayat şartlarında motive edilmesi
• Geçim sıkıntılarının aşılmasına yönelik ağ ve işbirliği çalışmaları ve olası başka yardımlara yönlendirme
   

ANDREA'DAN YENİDOĞAN EBEVEYNLERİNE ÖNERİLER

- Bebeğin göbeği düşünceye kadar banyo yaptırılmıyor. Almanya'da son 20 yıldır uygulama bu. Hem bebeğin cildi çok hassas oluyor hem de ilk günlerde bebek çok fazla deneyim yaşıyor. Ona zaman tanımış oluyoruz. 

- Göbeği düşürmek için enfeksiyon gelişmediği sürece hiç bir müdahalede bulunulmamasını öneriyoruz.

- Kullanılacak pudra, losyon vs. hem konforlu değil, hem gereksiz para hem de yararı yok.

- Göbek düştükten sonra bebeğe 8. haftaya kadar sadece suyla banyo yaptırılması yeterli. Bu sürede bebeğin deri değişimi tamamlanıyor. Şampuan sabun gereksiz.