Uluslararası bilinen deyimlerden biri “less is more” yani daha az olan daha fazladır.
Hayatın her alanında; tüketim kültüründe, sosyolojide, felsefede, sanatta, mimaride hayatın her alanında minimalizmin önemini vurgulayan bir ifade.
Hayatın sadeliğinin insanlara katacağı ek zaman, doğru bir odaklanma, ferahlık ve mutluluğa vurgu yapıyor. Hiçbir şeyi abartmadan kararında yaşamayı huzurla özdeşleştiriyor.
Teoman, “Zamparanın Ölümü” şarkısında buna bir nevi gönderme yapıyor: “Bir bar filozofu, ‘Çok kadın hiç kadındır oğlum yalnızlıktır sonu.’ der.”
Biraz bilimsel yanından bakacak olursak Nature dergisinde son dönemde yayımlanan, fareler üzerinde yapılan bir çalışmayı aza vurgu yapan bir örnek olarak göstermek mümkün. Araştırma sonuçlarında, daha az kalori tüketen canlıların daha uzun yaşam ömrüne sahip olabileceği belirtiliyor yani yalnızca mecazi olarak değil, fiziksel anlamda da az, daha çok yaşamakla ilişkili.
Fazlalıktan arındırılmış, hemen giyilip çıkılabilecek kıyafetleri barındıran kapsül dolaplar da bu azaltmaya örnek. Kapsül dolap akımının temsilcileri olarak; siyah kazağı, mavi kotu ve spor ayakkabısıyla Steve Jobs, gri tişört ve kapüşonlu hırkasıyla Mark Zuckerberg, mavi, gri, siyah takım elbiseleriyle Barack Obama ilk etapta biliniyor.
Dinlerde de gereğinden çoğunu kullanmak israf olarak nitelendirilmiyor mu? Bazı kültürlerde şişman insanlar, açlık çeken fakirlerin haklarını yiyen insanlar olarak değerlendirilip damgalanıyor.
KİRPİ TEORİSİ
Alman Filozof Arthur Schopenhauer’un 1800’lü yıllarda kısa felsefi denemeler eserinde ortaya attığı meşhur kirpi teorisinde de bir bakıma bu dengeyi görüyoruz. Kirpiler, birbirlerine çok fazla yaklaştıklarında okları birbirine batıyor, çok ayrı kaldıklarında ise üşüyüp yalnız kalıyorlar, yani ortasını bulmak, okların rahatsızlık vermediği orta bir mesafede durmaları gerekiyor. Çok değil, yettiği kadar az yaklaşıyorlar birbirlerine.
Sonuçta, bizim dilimizde de “Her şeyin azı karar, çoğu zarar.” diye bir tabir var ama tabi bu tabir, bazılarına göre de “less is bore” yani “daha az olan sıkıcıdır” şeklinde de anlam buluyor olabilir.
regimandeniz@gmail.com